W powszechnym obiegu pojęcia te funkcjonują jako tożsame. Ludzie błędnie traktują je jako synonimy, bo w istocie sanitariusz szpitalny to zupełnie inny zawód niż ratownik medyczny. Różnic jest wiele, a dotyczą one przede wszystkim kwalifikacji i uprawnień. Na czym polegają zatem odmienności między tymi pracownikami? I przedstawiciele, której profesji znajdują się w karetce pogotowia? Sprawdzamy.
Ratownik medyczny czy sanitariusz szpitalny – kto wchodzi w skład karetki?
Na początek warto rozwiać wątpliwości dotyczące tego, kto znajduje się w ekipie służby medycznej przyjeżdżającej do wezwań np. z powodu zasłabnięcia czy do rannych w wypadku. Większość osób myśli, że to sanitariusze szpitalni tworzą skład zespołu. Czy rzeczywiście tak jest?
Zdecydowanie nie. Karetki, które dyspozytorzy wysyłają do zdarzeń, dzielą się na dwa rodzaje – zespoły Specjalistyczne oraz Podstawowe. Różnią się one ekipą, jaka musi znajdować się w pojeździe. W przypadku specjalistycznych karetek są to: lekarz, ratownik medyczny oraz pielęgniarka. Z kolei w zespołach podstawowych dyżur sprawowany jest przez ratownika medycznego oraz pielęgniarkę. Miejsce pielęgniarki może zastępować kolejny ratownik medyczny.
Wynika z tego jasno, że w żadnym zespole wyjazdowym nie znajduje się sanitariusz szpitalny. Pomyłki mają swoje uzasadnienie, ponieważ ludzie kojarzą jeszcze stare przepisy. Obecny podział obowiązuje od 2006 r., wcześniej wymogi były inne. I to jest największa różnica między przedstawicielami tych dwóch zawodów. Dlaczego tak się dzieje? Wynika to z charakteru poszczególnych profesji oraz wspomnianych już uprawnień. Ustawa wymaga, by ekipę karetki stanowiły odpowiednio trzy lub dwie (zespół specjalistyczny lub podstawowy) osoby dysponujące uprawnieniami do wykonywania czynności medycznych. Takie kwalifikacje posiadają ratownicy medyczni, ale nie mają ich sanitariusze szpitalni.
>> Przeczytaj też o tym Jak zostać ratownikiem medycznym
Kim jest i czym się zajmuje sanitariusz szpitalny?
Jak zostało już wspomniane, przedstawiciele tej grupy zawodowej w trakcie przygotowywania do przyszłego wykonywania pracy nie zdobywają uprawnień do przeprowadzania działań o charakterze medycznym, dlatego są przed nimi stawiane dużo niższe wymagania. Minimalnym wykształceniem, jakim muszą się wykazać kandydaci do objęcia tego stanowiska, jest podstawowe. Nie znaczy to jednak, że każdy, kto ukończył szkołę podstawową, może zostać sanitariuszem szpitalnym. Aby móc pełnić obowiązki w tym zawodzie, należy odbyć i pozytywnie zdać specjalny kurs. Następnie, wobec osób, które tego dokonały, wymaga się przejścia półrocznego stażu. Dopiero po takim przygotowaniu możliwe jest podpisanie umowy o pracę na tym stanowisku i przyjęcie na siebie wszystkich podlegających mu obowiązków.
Jaka zadania wykonują przedstawiciele tego zawodu?
Pracują oni głównie w szpitalach. Do ich obowiązków należą np. zmiana pościeli, dbanie o czystość w salach i na korytarzach, przenoszenie próbek pobranych materiałów, dystrybucja i wydawanie posiłków, gospodarowanie odpadami itp. Czasami bywają pomocni również w karetkach wyjazdowych, ale nie ratowniczych, tylko stanowiących transport sanitarny.
Kim jest ratownik medyczny?
Na barkach przedstawicieli tego zawodu spoczywa dużo większa odpowiedzialność, dlatego wymagania stawiane na tym stanowisku są o wiele wyższe. Przede wszystkim jest to wykształcenie medyczne. Może to być zdobyty licencjat lub tytuł magistra na studiach o kierunku „ratownictwo medyczne”, a także dyplom ukończenia policealnej szkoły publicznej (lub niepublicznej, ale dysponującej uprawnieniami publicznej) o kierunkowym profilu zawodowym. Praktyka pokazuje, że zdecydowana większość osób pracujących w tej profesji może pochwalić się ukończonymi studiami, nierzadko nawet poszerzonymi o specjalność pielęgniarską. Zdobycie wykształcenia medycznego pozwala w tym zawodzie na podejmowanie czynności o charakterze medycznym.
Zakres obowiązków
Od 2006 r. ratownicy medyczni są jedynymi osobami, które mogą prowadzić karetkę z
chorymi lub rannymi znajdującymi się w stanie zagrożenia życia. Na tym rzecz jasna nie
kończy się zakres zadań, jakie są im stawiane. Dzięki zdobytym uprawnieniom mogą oni udzielać medycznych czynności ratunkowych, takich jak np:
- badanie pacjentów,
- resuscytacja krążeniowo-oddechowa,
- tamowanie krwawień i zakładanie opatrunków,
- defibrylacja,
- intubacja,
- wiele innych.
Są oni także odpowiedzialni za zapewnienie bezpieczeństwa osobom znajdującym się w miejscu zdarzenia. Powinni także podjąć czynności, które uchronią przed wzrostem liczby pacjentów z zagrożeniem zdrowia. W przypadkach nagłych, gdy w pobliżu nie ma specjalisty, a pojawia się groźba utraty równowagi emocjonalnej, mogą również nieść pomoc i wsparcie psychiczne.
Zgodnie z przepisami przedstawiciele tego zawodu mogą samodzielnie podać lekarstwa osobom potrzebującym. Nie mają jednak w tej kwestii pełnej swobody. Decyzja możliwa jest jedynie spośród czterdziestu siedmiu farmaceutyków wskazanych w rozporządzeniu.